Postępowanie po dokonaniu klasyfikacji raka prostaty

Decyzja o wyborze terapii zapada na podstawie wyników klasyfikacji TNM:

• T1a – tzw. watchful waiting (‘ostrożne czekanie’), czyli zaniechanie działań leczniczych i objecie pacjenta stałą obserwacją. Stosuje się ten proceder tylko, jeśli skala Gleasona wskazuje na zmiany komórek gruczołu w stopniu mniejszym niż 7, a pacjent może przeżyć około 10 lat. Jeśli jednak stopień złośliwości plasuje się na poziomie 8–10 albo pacjent należy do młodszej grupy wiekowej, zaleca się radioterapię i/lub wycięcie narządu (prostatektomia);
• T1b–T2b – watchful waiting stosowane również w przypadku spodziewanego przeżycia poniżej 10 lat i przy stopniu złośliwości zmian mniejszym niż 7 u osób, które nie akceptują powikłań radykalnego leczenia (usunięcie prostaty). Jeśli jednak pacjent zgadza się na wdrożenie bardziej obciążającej terapii, wówczas zaleca się radioterapię i/lub prostatektomię. Leczenie czasem zostaje skojarzone z hormonoterapią;
• T3–T4 – tak zaawansowana choroba w związku z licznymi naciekami na sąsiednie tkanki może tylko w niektórych przypadkach klasyfikować się do prostatektomii. W pozostałych sytuacjach w zależności od wyników badan laboratoryjnych zaleca się watchful waiting, radioterapię, hormonoterapię i leczenie skojarzone;
• N1 – standardem postępowania jest w tym przypadku hormonoterapia, watchful waiting może natomiast zminimalizować szanse na przeżycie;
• M1 – tak zaawansowana choroba źle rokuje i najczęściej wiąże się z koniecznością leczenia paliatywnego, które obejmuje hormonoterapię i radioterapię.

Wybór metody leczenia zależny jest od wyników badań, ale także od wieku chorego, współistnienia innych chorób, przyjmowanych stale leków, ogólnego stanu zdrowia. Leczenie raka gruczołu sterczowego jest trudne, ale rokowania są najczęściej pomyślne, ponieważ choroba postępuje bardzo wolno. Należy jednak brać pod uwagę, że sukces terapii jest uzależniony od stadium w jakim znajduje się nowotwór w chwili postawienia diagnozy. Każda zastosowana terapia może pociągać za sobą skutki uboczne, jak między innymi utratę popędu płciowego, zaburzenia erekcji oraz nietrzymanie moczu.

Do metod leczenia raka prostaty zalicza się:

• aktywny nadzór, czyli obserwację (z języka angielskiego stosuje się termin watchful waiting oznaczający ‘uważne czekanie’);
• radykalną prostatektomię, czyli usunięcie całego gruczołu krokowego;
• terapię hormonalną;
• teleradioterapię, czyli radioterapię z wykorzystaniem konformalnych wiązek zewnętrznych promieniowania jonizującego;
• brachyterapię, w której stosuje się izotopy promieniotwórcze umieszczane bezpośrednio w gruczole krokowym;
• chemioterapię;
• kriochirurgię.

Rak prostaty: Przyczyny raka prostaty | Objawy raka prostaty | Diagnostyka choroby | Ocena stopnia zaawansowania nowotworu | Postępowanie po dokonaniu klasyfikacji | Leczenie raka prostaty