Łagodny rozrost prostaty (BPH)

Gruczoł prostaty rośnie dwukrotnie w ciągu życia mężczyzny. Po raz pierwszy w okresie pokwitania, a po raz drugi koło 40. roku życia. O ile podczas pierwszego z tych procesów nie zauważa się istotnych odstępstw od normy, o tyle w przypadku powiększenia się narządu w dojrzałym wieku może dojść do jego nadmiernego rozrostu. Mówi się wówczas o łagodnym rozroście prostaty, który nie ma cech nowotworowych, jedynie poprzez niefizjologiczne zmiany może powodować spadek komfortu życia u mężczyzny. Kliniczne objawy schorzenia rejestruje się u 10% osób po 40. roku życia, ale problem ten pogłębia się wraz z wiekiem, stąd skarży się na niego aż 80% mężczyzn po 80. roku życia. Ponadto lekarze zwracają uwagę na związek tej przypadłości z nadwagą, nadciśnieniem tętniczym i podwyższonym poziomem cholesterolu.

Objawy łagodnego rozrostu prostaty

Schorzenie objawia się dyskomfortem podczas oddawania moczu i obniżeniem sprawności seksualnej. Powiększony gruczoł sterczowy uciska na cewkę moczową, która przebiega przez jego miąższ. Prowadzi to do trudności w oddawaniu moczu – wypływa on słabym, przerywanym strumieniem, co może czasem powodować ból i pieczenie. Organizm chcąc pokonać opór wynikły ze zwężonego światła cewki moczowej, musi wytworzyć większe ciśnienie podczas mikcji. Dlatego mięśniówka pęcherza moczowego zaczyna przerastać, staje się gruba i nadwrażliwa na sygnały nerwowe informujące o konieczności wypróżnienia. Mężczyzna odczuwa parcie naglące, czyli częstą potrzebę nagłego oddania moczu, bowiem pęcherz kurczy się nawet przy niewielkich ilościach cieczy. Wreszcie dochodzi do sytuacji odwrotnej – przeciążony pęcherz traci zdolność pokonywania oporu zwężonego światła cewki moczowej. Prowadzi to do zalegania moczu w pęcherzu i może spowodować stan zapalny, a w skrajnych przypadkach nawet cofanie moczu do moczowodów i nerek, co wywołuje bardzo ciężkie powikłania.

Leczenie łagodnego rozrostu prostaty

Najważniejsze w przebiegu leczenia rozrostu prostaty w stopniu łagodnym jest wczesne rozpoznanie schorzenia. Jak sama nazwa wskazuje nie są to złośliwe zmiany nowotworowe, co więcej nie prowadzą do stanu rakowego, mogą jednak przyczynić się do zaburzeń funkcjonowania układu moczowo-płciowego, jeśli mężczyzna zaniedba swoje zdrowie. W sytuacji rozpoznania u siebie objawów, należy udać się do lekarza, który wykona badanie palpacyjne, a następnie ultrasonograficzne, na podstawie których będzie mógł ocenić wielkość i konsystencję narządu, a także obecność zalęgającego w pęcherzu moczu. Aby wykluczyć zmiany nowotworowe wykonuje się także badanie krwi, w którym ocenia się stężenie PSA (ang. prostate specific antygen), czyli specyficznego antygenu prostaty. To białko produkowane jest tylko przez gruczoł sterczowy, ale jego stężenia są znacznie większe przy zmianach nowotworowych. Wczesne rozpoznanie umożliwia zastosowanie farmakoterapii. Przeważnie podaje się choremu α-blokery, które hamują rozrost narządu poprzez rozluźnianie mięśni gładkich lub preparaty hamujące działanie androgenów. Mężczyzna cierpiący na łagodny rozrost prostaty powinien także zadbać o swoją dietę i tryb życia pod kątem unormowania nadciśnienia tętniczego, poziomu cholesterolu oraz nadwagi. Należy pamiętać, że α-blokery obniżają ciśnienie, stąd ich podaż musi uwzględniać inne, przepisane leki normujące pracę układu krwionośnego.